Czym charakteryzuje się łożysko stożkowe i gdzie ma zastosowanie?
Chociaż wszystkie łożyska toczne mają podobną budowę i funkcję do spełnienia, na rynku można dostać wiele ich odmian dostosowanych do specyficznych urządzeń. W poniższym wpisie wyjaśniamy, czym jest łożysko stożkowe i w jakich miejscach się je stosuje.
Każde łożysko składa się z dwóch pierścieni. Pierścień zewnętrzny jest osadzony w specjalnym gnieździe, a wewnętrzny jest pasowany na obracający się wałek. W większości łożysk w przestrzeniach między pierścieniami znajdują się elementy toczne zamocowane w koszyczku, poruszające się na bieżniach (wewnętrznej części pierścienia zewnętrznego i zewnętrznej części pierścienia wewnętrznego). Mogą mieć one postać m.in. wałków, kulek lub stożków. Rodzaj elementów tocznych determinuje rodzaj możliwych obciążeń, możliwą do uzyskania prędkość oraz sposób montażu. Elementy toczne pokryte są środkiem smarnym, który zmniejsza tarcie i odprowadza ciepło. Aby zapobiec wydostawaniu się smaru, uszczelnia się przestrzenie pomiędzy pierścieniami.
Elementy toczne w łożyskach stożkowych mają postać ściętego stożka, którego rozmiary wyznaczają płaszczyzny prostopadłe do osi pierścieni. Wierzchołki stożków są zamieszczone na osi łożyska. Łożyska stożkowe zaliczane są do łożysk skośnych, czyli takich, które radzą sobie zarówno z obciążeniami osiowymi, jak i promieniowymi. Dzięki temu mają wszechstronne zastosowanie.
Gdzie stosuje się łożyska stożkowe?
Cechą charakterystyczną łożysk stożkowych jest fakt, że mogą przenosić duże obciążenia wzdłużne i poprzeczne. Możliwości zastosowania łożyska zależą od jego kąta działania (czyli kąt pomiędzy punktami styku elementów tocznych i bieżni a płaszczyzną prostopadłą do osi łożyska), który zwykle wynosi od 10 do 35 stopni. Łożyska stożkowe są wykorzystywane w rozmaitych konstrukcjach i maszynach, w których występują złożone obciążenia. Występują m.in. w elementach silników spalinowych, skrzyniach biegów, piastach samochodów, ramionach dźwigów oraz elementach architektonicznych, na przykład w drzwiach przesuwnych.