Gdzie stosuje się łożyska kulkowe?

Łożyska kulkowe są to łożyska toczne, które charakteryzują się dużą wytrzymałością i prostą budową. Umożliwiają przenoszenie obciążeń promieniowych, osiowych oraz różnych ich kombinacji. Występują w kilku podstawowych rodzajach, co wpływa na możliwości ich zastosowania.


łożyska kulkoweŁożyska kulkowe zwykłe

Są one w stanie przenosić obciążenia poprzeczne i wzdłużne przy dużej prędkości. Można je stosować tak w niskich, jak i w wysokich temperaturach od -30 do 100oC. Choć na standardową budowę składają się dwa pierścienie i koszyk z kulkami, łożyska zwykłe występują w wielu odmianach. Dzięki temu znajdują zastosowanie praktycznie we wszystkich gałęziach przemysłu. Można je znaleźć np. w silniku i rozrządzie.  

Łożyska kulkowe wahliwe

Łożyska tego rodzaju charakteryzują się niskim współczynnikiem tarcia i dlatego mogą pracować w wyższych temperaturach bez obniżania prędkości obrotowej. Mają one dwa rzędy kulek i kulistą bieżnię pierścienia zewnętrznego, co umożliwia wzajemne ustawianie się pierścieni. Znajdują zastosowanie np. w kalandrach oraz różnego rodzaju maszynach rolniczych i przemysłowych. Łożyska kulkowe wahliwe występują także z otworami stożkowymi. Ich osadzenie na tulejach wciąganych upraszcza montaż i konstrukcję węzłów. Łożyska z otworem cylindrycznym mocuje się bezpośrednio na wale, natomiast wersje z otworem stożkowym na tulejach.

Łożyska kulkowe wzdłużne

Jest to rodzaj łożysk rozłącznych, ponieważ ich budowa pozwala na oddzielne montowanie poszczególnych pierścieni do węzła. Można ich używać tylko do obciążeń wzdłużnych. Występują one w wersjach jednokierunkowych i dwukierunkowych. Pierwsza z nich składa się z pierścienia wewnętrznego montowanego na wale oraz jednego pierścienia zewnętrznego w oprawie wraz z koszykiem z kulkami. W drugiej wersji są dwa pierścienie zewnętrzne montowane w oprawie płaskiej i kulistej oraz dwa koszyki z kulkami. Są one używane do niewielkich wałów, które osiągają duże prędkości obrotowe w jednym lub w dwóch kierunkach.

Łożyska kulkowe skośne

Są one przystosowane do przenoszenia obciążeń złożonych, osiowych i promieniowych. Można je podzielić na trzy podrodzaje. Skośne jednorzędowe przenoszą obciążenia w jednym kierunku, a skośne jednorzędowe dwukierunkowe, jak sama nazwa wskazuje, w obu kierunkach. Trzeci rodzaj to łożyska skośne dwurzędowe, które są w stanie przenosić obciążenia wzdłużne oraz obciążenia osiowe w dwóch kierunkach. Kąt działania 15 i 25o w łożyskach jednorzędowych jednokierunkowych umożliwia pracę przy dużych prędkościach obrotowych, dzięki czemu można je stosować w układach zdwojonych lub wielokrotnych. Natomiast kąt działania 40o pozwala na przystosowanie przenoszenia dużych obciążeń. Łożyska skośne sprawdzają się np. przy łożyskowaniu wrzecion obrabiarek, a także w innych miejscach, gdzie przez obciążenia osiowe nie da się zastosować zwykłych łożysk kulkowych.