Jak dbać o łożyska?

Łożyska to nieodłączne elementy wielu maszyn, pojazdów, a nawet urządzeń AGD. Mają za zadanie przenieść obciążenia i zapewnić płynny ruch danej maszyny czy części. Często są bardzo mocno obciążone, a ich obroty sięgają kilkudziesięciu tysięcy na minutę. Pracują również w niekorzystnym otoczeniu narażone na wilgoć, wodę, mróz lub bardzo gorące temperatury. Warunki te nie wpływają na nie korzystnie, dlatego ważną rolę odgrywa konserwacja takich łożysk. Ale konserwacja to nie wszystko, co wpływa pozytywnie na eksploatację łożyska. Sprawdźmy, co powinniśmy zrobić, aby łożyska w naszych maszynach czy urządzeniach wytrzymywały jak najdłużej.

Ochrona łożysk przy przechowywaniu

Dbałość o łożyska rozpoczyna się już w momencie ich magazynowania u producentów, w hurtowniach i sklepach. W związku z tym, że łożyska wykonane są głównie ze stali, są podatne na korozję, która destrukcyjnie wpływa na ich formę. Standardowe łożysko składa się z bieżni zewnętrznej i wewnętrznej oraz umiejscowionych między nimi kulek lub wałeczków. Kulki i wałki w środku zapewniają ruch między bieżniami. Jeśli korozja lub zanieczyszczenia dostaną się między te elementy, spowoduje to zatrzymanie się takiego łożyska lub wycieranie się po kolei pracujących w nim elementów. Dlatego bardzo istotną sprawą jest odpowiednie opakowanie takiego łożyska. Powinno być szczelnie zawinięte w papier nasączony np. olejem czy innym produktem antykorozyjnym, a następnie zapakowane w pudełko. Tak wykonanie opakowanie nie pozwoli na dostawanie się zanieczyszczeń do środka, a także chroni przed wilgocią i powstawaniem rdzy.

Odpowiedni montaż

To jedna z głównych zasad odpowiedniej eksploatacji łożyska. Łożysko powinno być zamontowane w należyty sposób. Powierzchnia, w którą ma zostać wciśnięte, powinna być dokładnie oczyszczona i równa. Łożysko powinno być osadzone równomiernie. Jeśli zamontujemy krzywo takie łożysko, będzie ono pracować w jednej płaszczyźnie pod większym naciskiem, co spowoduje dużo szybsze zużycie się tego elementu. Do montażu takich łożysk powinno używać się odpowiednich narzędzi, takich jak tuleje czy prasy. Również istotną sprawą jest ich demontaż z użyciem odpowiednich ściągaczy do łożysk, dzięki którym nie zniszczymy części, w której dane łożysko pracuje, a nowo montowane łożysko będzie mogło odpowiednio w niej osiąść. Jeśli zauważymy, że któraś z części jest uszkodzona, musimy wymienić najpierw tę część, a następnie zamontować w niej nowe łożysko. Montaż nowego łożyska na uszkodzone części nie przyniesie długotrwałego efektu, ponieważ element, w którym pracuje bezpośrednio, wpływa na jego sprawność i długość eksploatacji.

Konserwacja łożyska

Jeśli chcemy, aby nasze łożysko służyło nam jak najdłużej, powinniśmy zadbać o jego odpowiednią konserwację. Odpowiednie smarowanie łożyska jest bardzo ważne, szczególnie jeśli mówimy o łożyskach otwartych, czyli takich, w których kulki i wałki są widoczne. Istnieją łożyska zamknięte, które już przez producenta są odpowiednio nasmarowane, a smar zawarty w ich środku dzięki zamknięciu boków łożyska nie wydostaje się i smaruje łożysko przez cały okres eksploatacji. Wróćmy jednak do łożysk otwartych, które wymagają odpowiedniego smarowania. Łożyska takie, zależnie od maszyny, w której są stosowane, smarujemy specjalnymi smarami lub olejami. Jeśli łożysko będzie suche, spowoduje to tarcie elementów metalowych względem siebie, wycieranie się i powiększający się luz na danym łożysku, a w ekstremalnych przypadkach zatarcie takiego łożyska, co może spowodować większymi uszkodzeniami całej maszyny.

Ochrona przed wilgocią i zanieczyszczeniami

Aby cieszyć się z długiej eksploatacji łożyska, powinniśmy chronić je przed wilgocią, zamoczeniem oraz zanieczyszczeniami typu kurz, piach itp. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, wszelkiego typu zanieczyszczenia lub korozja wpływa bardzo negatywnie na eksploatację łożyska. Powoduje nadmierne wycieranie się części obrotowych w łożysku i dużo szybsze zużycie. Większość maszyn jest skonstruowana tak, aby odpowiednio osłaniać łożyska przed takimi sytuacjami. Jeśli jednak tak nie jest, warto pomyśleć nawet o prowizorycznych zabezpieczeniach takich miejsc lub jeśli jest to niemożliwe, dbajmy o częste smarowanie i czyszczenie takich łożysk.

Bez łożysk tocznych wiele maszyn nie jest w stanie pracować, a ich wymiana często jest dość kłopotliwa i wiąże się z rozebraniem wielu części. Jeśli chcemy, aby nasze maszyny czy pojazdy pracowały jak najdłużej i nie sprawiały nam problemów, dbajmy o łożyska, bo to one zapewniają ruch obrotowy większości elementów w naszych sprzętach.